Już wkrótce Parlament Rzeczpospolitej Polskiej uchwali ustawę o sygnalistach, która wdroży w naszym kraju postanowienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. dla polskich przedsiębiorców, którzy zatrudniają co najmniej 50 osób, oznaczać to będzie m.in. zobowiązanie do:
- przyjęcia procedury wewnętrznych zgłoszeń naruszeń prawa;
- posiadania kanału do dokonywania tych zgłoszeń;
- podejmowania działań następczych, będących konsekwencją zgłoszonych zdarzeń.
Będzie to obowiązek prawny. Jak wynika z wielu rozmów, które odbyłem z przedstawicielami biznesu, przynajmniej dla części – przykry obowiązek. Traktowany w kategoriach kolejnej „fanaberii z Brukseli”. Takie podejście wynika przede wszystkim z obaw czy niechęci. Oczywiście po otrzymaniu porcji wiedzy, większość z tych osób łagodzi swój osąd i przychylniej zaczyna patrzeć na zagadnienie sygnalistów. Natomiast rozmowy te zainspirowały mnie, do szerszego pokazania zastosowania kanału do zgłoszeń naruszeń prawa dla sygnalistów. Dlatego też przygotuję serię artykułów w których pokażę, że wdrożenie takiego kanału wewnątrz firmy, oznacza szereg innych niż wypełnienie obowiązku z ustawy korzyści.
Zacznę od odpowiedzi na pytanie: czy wdrożenie w firmie systemu do obsługi sygnalistów jest elementem ESG?
Odpowiedź brzmi: Tak!
O ESG jest głośno, a będzie jeszcze bardziej. To kwestia regulacyjna, która dotyczyć będzie coraz większej grupy przedsiębiorstw. W skrócie ESG to sposób zarządzania mający na uwadze ochronę środowiska naturalnego, odpowiedzialność społeczną i ład korporacyjnym. Nazwa ESG powstała od pierwszych liter wskaźników wykorzystywanych do prezentacji wyników niefinansowych przedsiębiorstwa – są to: environmental, social responsibility i corporate governance, czyli środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny.
Dlaczego zatem posiadanie kanału do zgłoszeń naruszeń prawa dla sygnalistów jest niezbędnym elementem ESG?
Po pierwsze, co dość oczywiste, prawidłowe funkcjonowanie ładu korporacyjnego wymaga, aby cała organizacja działała zgodnie z prawem, a zatem żeby w sposób pełny i należyty zastosowała się do ustawy o sygnalistach. Nie może być bowiem tak, że ład korporacyjny funkcjonuje prawidłowo, jeżeli nie zapewnia działania organizacji w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Dodatkowo, oddając w ręce pracowników taki kanał, pozytywnie wpływa się na poprawę jakości pracy w danej organizacji – pracownik ma świadomość, że pracodawca postępuje zgodnie z prawem, nie boi się dialogu z pracownikami, jest uczciwy i zależy mu na poprawności funkcjonowania ekosystemu, jakim jest jego firma.
Po drugie, różnego rodzaju naruszenia przepisów prawa czy innego rodzaju nieprawidłowości, mogą mieć wpływ na otoczenie w jakim żyjemy, w tym też środowisko, czy prawa pracownicze. Praktyka wskazuje, że wykrycie takich ryzyk na wczesnym etapie, możliwe jest dzięki zgłoszeniom sygnalistów. Dlatego zapewnienie im dedykowanego, bezpiecznego i poufnego kanału do dokonywanie takich zgłoszeń, będzie skutkować ograniczeniem niepożądanych zdarzeń. Właśnie dlatego narzędzie do obsługi sygnalistów są tak ważne z punktu widzenia ESG.