Słynni światowi sygnaliści
Pracownicy, którzy zgłaszają nielegalną działalność pracodawcy, są znani jako sygnaliści. Odegrali oni kluczową rolę w ujawnianiu wszelkiego rodzaju niepokojących zachowań na całym świecie – od dyskryminacji i nękania po naruszenia bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zajmując swoje stanowisko, sygnaliści narażają się jednak na ryzyko działań odwetowych. Na szczęście ofiary działań odwetowych mogą skorzystać z pomocy prawnej. Czasami może to nawet skutkować wielomilionowymi odszkodowaniami od ławy przysięgłych. W niniejszym artykule przyjrzymy się kilku najbardziej znanym sprawom z udziałem sygnalistów.
1. Edward Snowden ujawnia globalny program inwigilacji w USA (PRISM)
Edward Snowden był pracownikiem Agencji Bezpieczeństwa Narodowego (NSA). W 2013 roku Snowden ujawnił ściśle tajne dokumenty, które wskazywały na istnienie rządowego programu masowej inwigilacji o nazwie Prism. Program Prism dał NSA dostęp do ogromnej ilości danych użytkowników, takich jak poczta elektroniczna i filmy z firm technologicznych, w tym: Facebook, Google, Microsoft, Apple, YouTube;
Dokumenty wskazywały również na udział zagranicznych rządów i firm telekomunikacyjnych w programie inwigilacji. Departament Sprawiedliwości USA postawił Snowdenowi dwa zarzuty naruszenia ustawy o szpiegostwie z 1917 roku.
W 2020 r. amerykański sąd federalny orzekł w sprawie United States v. Moalin, że program masowej inwigilacji ujawniony przez Snowdena był nielegalny.
2 Chantal Charles przeciwko miastu Boston
Chantal Charles jest Afroamerykanką i Haitanką. Rozpoczęła pracę dla miasta Boston w 1986 roku. Przełożony Charles powierzył jej obowiązki kierownicze w pierwszych latach pracy w mieście. Mogła również pracować według elastycznego harmonogramu, aby dostosować się do szkoły i przedszkola swoich dzieci.
Pod koniec lat 90-tych Charles otrzymała nowego przełożonego, Vivian Leo, z powodu reorganizacji rządu. Leo nie pozwoliła Charles używać jej tytułu kierowniczego. Odmówiła również Charlesowi:
- · wynagrodzenia za nadgodziny
- · elastycznych godzin pracy
- · świadczeń transportowych otrzymywanych przez jej białych współpracowników
Leo podobno określała Charles jako „zdystansowaną” i „wyniosłą”. Charles złożyła formalną skargę o dyskryminację do Komisji Przeciwko Dyskryminacji w Massachusetts. Po złożeniu skargi Charles twierdziła, że Leo wystawiał jej mniej korzystne oceny pracy.
Charles złożyła pozew o dyskryminację. W 2015 roku ława przysięgłych wydała werdykt przyznający jej 10,9 miliona dolarów odszkodowania. Wyrok składał się z następujących elementów:
- · 10 milionów dolarów odszkodowania karnego
- · 500 000 dolarów za cierpienia emocjonalne
- · 389 000 dolarów dodatkowego wynagrodzenia
Po pozwie Charles pozostała na swoim stanowisku w mieście.
3 John Kopchinski i gigant farmaceutyczny Pfizer
Dzięki informacji uzyskanych od pracowników firmy, Departament Sprawiedliwości oskarżył Pfizer’a o wykorzystywanie swojego zespołu sprzedaży do sprzedaży i promowania niezarejestrowanego stosowania niezatwierdzonych leków. Pfizer promował sprzedaż Bextry, leku przeciwzapalnego, do zastosowań i w dawkach niezatwierdzonych przez FDA. Pfizer przekazał również kilka łapówek lekarzom, aby promowali lek wśród swoich pacjentów.
W 2009 roku Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych (DOJ) ogłosił, że firma Pfizer zgodziła się zapłacić grzywnę w wysokości 2,3 miliarda dolarów. Departament Sprawiedliwości prowadził dochodzenie w sprawie nielegalnej i oszukańczej promocji leku Bextra i innych leków. W tamtym czasie grzywna pobiła kilka rekordów:
- · największa ugoda w sprawie oszustw związanych z opieką zdrowotną
- · największa grzywna karna w USA
- · największa ugoda cywilna w sprawie oszustwa przeciwko firmie farmaceutycznej
John Kopchinski, przedstawiciel handlowy Pfizera, był jednym z wielu sprzedawców, którzy ujawnili działania Pfizera. Pfizer później zwolnił pana Kopchinskiego.
4. Mark Felt i afera Watergate
W 1972 roku pięć osób włamało się do siedziby Komitetu Narodowego Demokratów (DNC). Budynek Watergate Office Building w Waszyngtonie mieścił biura DNC. W tym czasie Richard Nixon ubiegał się o reelekcję.
Śledczy powiązali oszustów z Komitetem na rzecz Reelekcji Prezydenta. Ta rewelacja doprowadziła do przesłuchań Kongresu w sprawie incydentu.
Podczas skandalu anonimowe źródło znane jako „Głębokie Gardło” przekazało informacje Bobowi Woodwardowi i Carlowi Bernsteinowi. Obaj byli dziennikarzami Washington Post. Ujawnienie informacji przez niego doprowadziło do dymisji Nixona.
Prawdziwa tożsamość Głębokiego Gardła była tajemnicą przez trzy dekady. W 2005 roku Mark Felt ujawnił, że to on był Głębokim Gardłem. W czasie skandalu był zastępcą dyrektora Federalnego Biura Śledczego (FBI).
5. Mendoza przeciwko Kalifornijskiemu Centrum Zdrowia Psychicznego
Delhi Mental Health Rehab Center to centrum rehabilitacji zdrowia psychicznego w Bay Area Central Valley. Firma zgodziła się zapłacić 25 000 USD w ramach ugody w sprawie federalnego pozwu wniesionego przez amerykańską Komisję Równych Szans Zatrudnienia (EEOC). EEOC oskarżyła Delhi o działania odwetowe po zwolnieniu pracownika płci męskiej. Pracownik ten pomagał współpracownicom przeciwstawiać się molestowaniu seksualnemu w ośrodku.
EEOC wniosła dwa oddzielne pozwy przeciwko centrum. W pierwszym pozwie, złożonym w 2006 roku, twierdzono, że przełożony narażał kobiety na niewybredne komentarze o charakterze seksualnym. Twierdzono również, że kobiety były narażone na niechciane dotykanie przez przełożonego. Zachowanie to miało miejsce przez pięć lat. Firma Delhi zawarła ugodę na kwotę 145 000 USD w imieniu dziewięciu pracownic.
EEOC wniosła drugi pozew w imieniu Audela Mendozy. Mendoza był chłopakiem (a obecnie mężem) jednej z kobiet wymienionych w pierwszym pozwie. Centrum podobno zwolniło Mendozę kilka dni po tym, jak śledczy EEOC skontaktował się z centrum w celu zorganizowania inspekcji na miejscu i przesłuchania świadków. Według EEOC stanowiło to odwet z naruszeniem tytułu VII ustawy o prawach obywatelskich z 1964 r. oraz przepisów stanu Kalifornia. Oprócz rekompensaty pieniężnej, ugoda wymagała od centrum wykonania następujących czynności:
- · powstrzymania się od przyszłych działań odwetowych wobec pracowników
- · usunięcie z akt osobowych Mendozy wszelkich odniesień do pozwów sądowych
- · zapewnienie neutralnych referencji dla Mendozy